یک مجموعه کامل آسانسور با تمامی قطعاتی که در آن وجود دارد، بدون موتور آسانسور کارایی خاصی ندارد و قادر به حرکت و جابجایی در بین طبقات ساختمان نمی باشد. به همین دلیل انتخاب و خرید یک موتور آسانسور با کیفیت از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
انواع موتور آسانسور
موتورهای آسانسور به صورت عمده در دو نوع اصلی تقسیم می شوند: موتورهای گیربکسی (Gear Motor) و موتورهای بدون گیربکس (Gearless Motor). هر کدام از این نوع موتورها دارای ویژگی ها و کاربردهای خاص خود هستند. در زیر به برخی از انواع موتورهای آسانسور اشاره می کنیم:
- موتورهای گیربکسی (Gear Motor)
موتورهای گیربکسی آسانسور عموماً در آسانسورهای کوچک و متوسط استفاده می شوند. این نوع موتورها با استفاده از گیربکس، قدرت و سرعت لازم برای حرکت آسانسور را فراهم می کنند. برخی از انوع موتورهای گیربکسی آسانسور عبارتند از:
- موتورهای تک فاز (Single Phase)
این نوع موتورها از برق تک فاز برای عملکرد خود استفاده می کنند. آنها معمولاً در آسانسورهای کوچک و معمولی که برای استفاده در ساختمان های مسکونی و تجاری کوچک طراحی شده اند، استفاده می شوند.
موتورهای سه فاز (Three Phase): این نوع موتورها از برق سه فاز برای عملکرد خود استفاده می کنند. آنها عموماً در آسانسورهای بزرگتر و با سرعت بالاتر استفاده می شوند. موتورهای سه فاز قدرت و کارایی بیشتری نسبت به موتورهای تک فاز دارند.
- موتورهای با قابلیت تنظیم سرعت (Variable Speed)
برخی از موتورهای گیربکسی آسانسور قابلیت تنظیم سرعت را دارند. این نوع موتورها معمولاً با استفاده از تکنولوژی های مدیریت سرعت مانند مبدل های فرکانس (VFD) کار می کنند. این قابلیت به آسانسور امکان تنظیم سرعت بهینه براساس نیازهای مختلف فراهم می کند.
- موتور گیرلس آسانسور
یکی دیگر از انواع موتورهای آسانسور موتور گیر لس می باشد، بموتور گیرلس فناوری جدید است که شامل استفاده از آهنرباهای دائمی برای عملکرد آن است. این نوع موتور فاقد کاهنده است، که نتیجه آن یک ماشین جمع و جور است که فضای زیادی را اشغال نمی کند، و این علاوه بر این، بسیار قدرتمند است. آنها به طور مستقیم در شفت( چاه) آسانسور نصب می شوند، که در نتیجه نقاط اصطکاک و سر و صدای مکانیزم را کاهش می دهند. همچنین موتور گیرلس به شما امکان می دهد تا در مصرف برق تا 40٪ صرفه جویی کنید. موتورهای گیرلس از گیربکس جدیدتر هستند، بنابراین، هدف ایجاد این نوع موتورها بهبود عملکرد موتور است. با این حال، موتور گیرلس قادر به پوشش برخی از ویژگی های موتورهای گیربکس نیستند، برای تلاش برای بهبود سایر جنبه های موتورهای گیربکس، لازم است تا به همه نقاط قوت و ضعف هر نوع نگاهی بیندازیم.
- موتور آسانسور هیدرولیک
موتور آسانسور هیدرولیکی به دلیل نوع طراحی و کارکرد فنی، کیفیت بسیار خوبی دارند و به همین دلیل عمر بالایی را دارا می باشند. عملکرد خوب و امنیت بالای سیستم هیدرولیک به همراه حرکت روان و نرم باعث شده انتخاب مناسبی برای نصب در ساختمان های کم ارتفاع باشد. با توجه به مصرف پایین تر برق نسبت به آسانسورهای کششی مقرون به صرفه تر می باشد.
نحوه انتخاب کردن موتور آسانسور
فاکتورهای زیادی برای انتخاب یک موتور مناسب وجود دارد. اما چهار فاکتور اصلی داریم که باید به آنها توجه شود را در این زیر مشاهده می کنید.
- مقدار برق مصرفی بر حسب کیلووات
- میزان قدرت موتور
- توان موتور برای بیشتر یا کم شدن سرعت آسانسور
- مقدار ترافیک قابل تحمل آسانسور
یکی دیگر از مواردی که باید در آن دقت نمود، این که می خواهید موتور آسانسور از نوع گیرلس باشد یا گیربکس.
شاسی موتور آسانسور چیست؟
شاسی موتور آسانسور یک سازه فلزی می باشد که موتور آسانسور و فلکه هرزگرد روی آن قرار گرفته است. موتور آسانسور بر روی یک سازه فلزی به اسم شاسی قرار می گیرد که نقش مهمی را در سیستم آسانسور ایفا می کند. بر روی شاسی قطعه دیگری نیز به اسم فلکه هرزگرد قرار می گیرد. دلیل اهمیت شاسی را می توان قرار گرفتن وزن کابین آسانسور، سیم بکسل و دیگر قطعات مکانیکی دانست، که به دلیل پیشگیری از وارد آمدن حرکات افقی و عمودی بیهوده و اضافی به کابین، به وجود آوردن ثبات و استحکام و حفظ فاصله عمودی بین قطعات از جمله فاصله بین فلکه موتور و فلکه هرزگرد از شاسی دانست.
اجزا و قطعات موتور آسانسور چیست؟
قطعات موتور آسانسور، مجموعه ای از اجزاء و بخش هایی هستند که اندازه های کوچک و بزرگ دارند، از نظر ساختار متفاوت هستند و هر یک در جایگاه خود، بهترین عملکرد را برای موتور فراهم می کنند. بدون موتور آسانسور، حرکت کابین و سایر بخش ها امکان پذیر نیست. اهمیت قطعات ریز و درشت موتور آسانسور به اندازه ای است که اگر حتی کوچک ترین عیب یا نقص در آنها به وجود بیاید، بر روی عملکرد کل موتور تاثیر دارد؛ و به این ترتیب آسانسور با مشکل مواجه خواهد شد.
- پوسته موتور
پوسته موتور، دارای ویژگی های مختلفی است مانند اینکه از جنس آلومینیوم است و اغلب ظاهر و ساختاری جمع و جور دارند. نمونه های با کیفیت آن سر وصدای زیادی ندارند.
- شفت موتور آسانسور
در میان اجزای موتور آسانسور، شفت آسانسور در چاه قرار دارد و به کابین این اجازه را می دهد تا از طبقه ای به طبقه دیگر به راحتی عبور کند. در حقیقت یک گذرگاه عمودی برای کابین آسانسور است.
- بلبرینگ
بلبرینگ آسانسور، اغلب در آسانسور های کششی، مخصوصا در نمونه بدون دنده (گیرلس) استفاده می شود. به طور کلی توانایی حمل بار شعاعی و همچنین بار محوری متوسط را دارد و در هر دو موردی که ذکر شد، به خوبی عمل می کند. دارای ضریب اصطکاک کمتری است و با ساختار خود، به حرکت بهتر آسانسور کمک می کند.
- نکودر (Encoder)
انکودر، قابلیت کنترل دقیق آسانسور و اندازه گیری سرعت را می دهد و یکی از قطعات بسیار مهم در تامین امنیت به شمار می رود. جهت اطمینان حاصل کردن از ایمنی مسافران، بهتر است انکودر با توجه به استاندارد های هر منطقه ای نصب گردد. این قسمت از موتور آسانسور موجب بهینه سازی کارآیی درایو آسانسور می شود و در نتیجه انرژی و هزینه کم تری را به ارمغان می آورد.
موتور گیربکس انتخاب کنیم یا گیرلس؟
برای جواب دادن به این سوال که کدام موتور آسانسور مناسب تر است، بیشتر بستگی به این دارد که شما می خواهید برای چه مدل از آسانسور از آن استفاده کنید. هر موتوری برای کاری ساخته شده است. به عنوان مثال شما باید توجه کنید که آسانسور شما قرار است چند طبقه برود؟ چون قدرت موتور گیربکس با گیرلس فرق دارد. مشخص است که هر چه آسانسور میزان زیادی جا به جا شود، پس نیاز به قدرت بیشتری دارد. همچنین مسافت را در مدت زمان کمتری طی می کند. که در چنین موقعیتی انتخاب ما برای موتور آسانسور، موتور گیرلس است. اما اگر آسانسور شما در طبقات بسیار کم قرار است، جا به جا شود دیگر نیازی نیست که از موتور پر قدرتی استفاده کنید. چون موتور گیربکس می تواند فقط 150 متر در دقیقه طبقات را طی کند. با این که برای مسافت های بیشتر موتور گیرلس با 6000 متر در دقیقه گزینه بهتر و هوشمندانه تری است.